ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΚΡΙΣΤΗ ΧΑΡΑΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΕΤΟΥΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΟΥΣΗΣ – Η θυσία ενός ήρωα – Η περίοδος 1065-74 – Αφήγημα

ΚΡΙΣΤΗΣ ΧΑΡΑΚΗΣ

Πρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Εκδήλωση από την παρουσίαση του Βιβλίου του Γιώργου Πετούση, ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΟΥΣΗΣ – Η θυσία ενός ήρωα – Η περίοδος 1065-74 – Αφήγημα

Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2019

Αίθουσα «Πάνος Σολωμονίδης» του Δήμου Λεμεσού στις 7:30 μ. μ.

Με πολλή χαρά και ευχαρίστηση χαιρετίζουμε την εκδήλωση παρουσίασης  του βιβλίου, Γιώργος Πετούσης, ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΟΥΣΗΣ – Η θυσία ενός ήρωα – Η περίοδος 1965-74 – Αφήγημα, Λεμεσός – Κύπρος, 2019.

Οι λόγοι που μας κάνουν να νιώθουμε βαθειά τιμή κάνοντας αυτό τον χαιρετισμό εκ μέρους της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ είναι δύο. Πρώτα με την έκδοση αυτού του τόμου των 414 σελίδων, ανακαλείται στη μνήμη μας η μορφή, η δράση και η θυσία ενός τραγικού ήρωα του 1974, του έφεδρου ανθυπολοχαγού Σπύρου Πετούση, ο οποίος υπήρξε στη ζωή ένα πρότυπο σεμνού νέου, υπόδειγμα ψυχής που ενώνει τον άνθρωπο με την αθανασία της ιστορία μας. Ο δεύτερος λόγος είναι η πεποίθησή μας ότι η κυκλοφορία αυτού του βιβλίου αποτελεί μια ανεπανάληπτη αναγνώριση αδελφικής αγάπης που, -ανεξάρτητα τι ήθελε ο συγγραφέας μιλώντας για Αφήγημα– θεωρούμε πως μπορεί να αποτελέσει την απαρχή μιας νέας σύγχρονης γραφής η οποία διαθέτει και την πλοκή και την περιπέτεια με πραγματικά γεγονότα ανάμεσα σε έπος και τραγωδία.

Απλούς ο μύθος της αλήθειας, γιατί στο βιβλίο του, ο Γιώργος Πετούσης, χρησιμοποιεί  ποιητικά τραγικά κριτήρια  που, απνευστί, αφήνει να αποκαλυφθεί η δραματική εξομολόγηση αγάπης αδελφού προς την άυλη ψυχή του άλλου αδελφού. Ως υπόθεση σύγχρονης ποιητικής γραφής διαθέτει την αφαίρεση,  όπου η μορφή της Κύπριας μάνας ενώνει το δραματικό με το τραγικό στοιχείο της αιώνιας μάνας. Γιατί  η πραγματική ηρωίδα της σύγχρονης αυτής ιστορίας είναι η όπου γης μάνα. Το δάκρυ της μάνας σε κείνες τις μέρες του ΄74, γεφυρώνεται με την ιστορία της δακρυσμένης περηφάνιας της αλύγιστης μάνας του ΄21, αλλά και με την περήφανη κραυγή σε τύπο “αισχύλειου χορού” που υμνωδεί την Ελληνίδα μάνα του Αθηναίου οπλίτη-νέου του VI αι. π. Χ.

Το βιβλίο ΣΠΥΡΟΣ είναι έργο βγαλμένο μέσα από τα τρίσβαθα της ψυχής ενός αδελφού, του Γιώργου. Μόνο με αυθόρμητη  την ενσυναίσθηση μπορεί κανείς, φίλες και φίλοι,  να κατανοήσει το μέγεθος της ανοικτής πληγής των πολύχρονων αναζητήσεων του συγγραφέα-αδελφού, σε δέση, κορύφωση και λύση της οικογενειακής του τραγωδίας.

Ο Γιώργος Πετούσης, άλλοτε ονόμαζε τον αδελφό του Σπύρο, ή «Ονήσιλο» και άλλοτε αντιμετώπιζε τον ηρωισμό του, όπως αντιμετώπιζε τους πρωταγωνιστές του ο Σοφοκλής, δηλαδή, ως ένα Άντρα που δεν υπόκυπτε στη μοίρα και ούτε ισοπεδωνόταν από τα χτυπήματά της. Γιατί μπροστά στο μοιραίο, ο ήρωας του Γιώργου Πετούση, όχι μόνο διάσωζε την αξιοπρέπεια του αλλά, με την πτώση του, ενέπνευσε πίστη στις δυνατότητες του Κύπριου και γενικότερα του Ανθρώπου – ίσως αυτή να ήταν η παρακαταθήκη του Σπύρου προς τον μικρό γιο του, τον Κυριάκο, που τον άφησε μερικών ημερών βρέφος, εγκαταλείποντας το 1974 τα γήινα.    

Δανείζομαι λίγους  στίχος από τον Ρώσο ποιητή του «Ξεσηκώσου Ελλάς»,  για τις μάνες της ιστορίας του Ελληνισμού· ο χρόνος δεν είχε σημασία για τον Αλεξάντρ Σεργκέγιεβιτς Πούσκιν, γιατί η ποίησή του, που ανήκει στην κίνηση του Βυρωνισμού, διαβάζεται στον ορίζοντα του κάθε παρόντος· είναι το διαχρονικό αφιέρωμα στην αιώνια Ελληνίδα μάνα.  

«Πιστή Ελληνίδα μην κλαις Πιστή Ελληνίδα μην κλαις έπεσε ήρωας [ο νιος] το βόλι του εχθρού καρφώθηκε στο στήθος. Μην κλαις, εσύ δεν ήσουν, που πριν την πρώτη μάχη καθόρισες τον ματωμένο δρόμο της τιμής;

Το βαρύ χωρισμό αισθανόμενος τότε το χέρι σε σένα πανηγυρικά ο σύζυγος άπλωσε. Με δάκρυα το βρέφος του ευλόγησε Της ελευθερίας όμως το μαύρο λάβαρο θορύβησε. Όπως ο Αριστογείτων με μύρτο το σπαθί του περιτύλιξε όρμησε στη σφαγή πέφτοντας, τη μεγάλη ιερή υπόθεση υπερασπίστηκε».

Ο Πετούσης, εντοπίζει στο πρόσωπο του Αριστογείτονα μια ακολουθία Κύπριων νέων, ενός γνωστού και ενός άγνωστου συνόλου, όλοι τους οι νέοι «ξαπλωμένοι στο μαρμάρινο δάπεδο» με βόλι “στο δασύ του στήθους”.  Σαν εικόνα στο μυαλό του ποιητή οικοδομείται Ηρώο μιας συλλογικής ταυτότητας εφέδρων, πεσόντων ανθυπολοχαγών, που τον καλούσαν να τους κάνει τελετή.

Σε κάποιες στιγμές ο Γιώργος μου διάβασε κάποια συγκινησιακά ποιητικά αποσπάσματα στη γένεσή τους,

«Ξάφνου μπροστά μου

Με φαιοπράσινη στολή

Και σε διάδρομο ξενοδοχείο της πόλης

Μια ατέλειωτη σειρά αξιωματικών εφέδρων

Να πηγαίνουν προς τους κήπους

Για μια δεξίωση φαντάστηκα.

Κι αίφνης, ανάμεσά τους

Βλέπω τον αδελφό μου.

Τον σκοτωμένο με σφαίρα αδελφό μου …»

Είναι έτσι που ξεκίνησε με λογοτεχνικές πινελιές ο εξπρεσιονισμός  του συγγραφέα, γιατί ο Σπύρος, ελεύθερο πνεύμα, μιλούσε μαζί του για τον Ονήσιλο και για τον τρόπο που αντιμετώπισε τα χτυπήματα της αδυσώπητης Μοίρας.

Δανείζομαι  και ένα άλλο συντονιστικό στίχο του Γιώργου από το ποίημα Οιμωγή στο νεκρό αδελφό μου, γραμμένο με τις πιο ρεαλιστικές εικόνες σπαρακτικής κραυγής αρχαίου χορικού που, φιλοσοφική αδεία, στα χέρια ενός ποιητικού αποτελεί αποκορύφωμα αντιπολεμικής δραματουργίας,

«Να δρασκελάς τόσα παλικάρια λαβωμένα και ξέψυχα. Να δρασκελάς τόσα παλικάρια μ’ ένα τραύμα αιματινό και βαθύ στο μέτωπο. Μ’ ένα τραύμα αιματινό και βαθύ στην καρδιά ή στο στήθος.

Να μετράς τόσες μορφές γνώριμες γερμένες στο κρύο μαρμάρινο πάτωμα. Ποιος ο γνώριμος ή ο φίλος; Μα εσύ ν’ αντέχεις να δρασκελάς για το δικό σου αδέλφι το λαβωμένο και να το βρίσκεις να σε κοιτά κι αυτό ξέψυχο…».

Στο βιβλίο του Γιώργου Πετούση θα δούμε ένα «εγχείρημα» πραγματικής αφαίρεσης, μιας αποκλειστικής προσπάθειας συγγραφέα-αδελφού να εκφράζει τον πόνο μιας ολόκληρης οικογένειας, τον πόνο μιας γενιάς οικογενειών της σύγχρονης μας ιστορίας. Τον Βλέπουμε να συγκεντρώνει ποικίλα αντικειμενικά κριτήρια· να τα αναμιγνύει με τον πόνο του για να εκφράσει νόημα ο λόγος του, έχοντας μπροστά του την προτομή του αδελφού του, που την θέλει να εκπροσωπεί τη συλλογική ταυτότητα των εφέδρων ανθυπολοχαγών που έφυγαν για τη μυρτιά που περιτύλιξε ο Αριστογείτονας το σπαθί του.